Is community-based toerisme nog steeds afhankelijk van Westers kapitaal?
Community-based toerisme neemt toe. In tegenstelling tot massatoerisme, is deze niche-industrie gebouwd op lokale initiatieven die in handen zijn van de lokale bevolking zelf. De projecten zijn gefocust op het geven van een ‘unieke lokale ervaring’ aan de reiziger, terwijl ze hun ecologische voetafdruk verkleinen en de welvaart van de lokale gemeenschap vergroten. Dit maakt community-based toerisme het perfecte alternatief voor massatoerisme, dat een groeiende negatieve impact lijkt te hebben op bestemmingen. Maar hoe onafhankelijk is deze vorm van toerisme eigenlijk? Zal het de lokale bevolking zelfstandigheid geven of blijven hun projecten afhankelijk van westers kapitaal? En zo ja, wat kunnen we doen om dat te veranderen?
Toerisme ontwikkeling
Toerisme speelt al jaren een belangrijke rol in de ontwikkeling en instandhouding van ontwikkelingslanden en het behoud van hun erfgoed en tradities. Hier is toerisme vaak een van de hoogste inkomensbronnen en de grootste werkgever van lokale gemeenschappen. In grote lijnen zijn er twee soorten toerisme, namelijk massatoerisme en community-based toerisme.
Massatoerisme wordt gekenmerkt door grote aantallen toeristen die geconcentreerd zijn in een klein aantal gebieden, allemaal op hetzelfde moment, vaak in het hoogseizoen. Deze vorm van toerisme legt grote druk op de milieubalans van vakantiebestemmingen door druk uit te oefenen op de lokale infrastructuur, wildlife, beschikbare accommodaties en lokale gemeenschappen. Een van de belangrijkste kenmerken van het massatoerisme is dat het sterk afhankelijk is van Westers kapitaal, wat ook de mate van westerse dominantie en hun controle over de toeristische sector vergroot.
Community-based toerisme wordt gezien als een gunstige oplossing voor zelf ondersteunende ontwikkeling van het toerisme en meer onafhankelijkheid. Deze vorm van toerisme richt zich op de voordelen en het welzijn van de lokale bevolking en de bescherming van de natuur. Community-based toerisme biedt een lange lijst van voordelen door de lokale bevolking in het toerisme te betrekken waardoor kansen en werkgelegenheid voor alle betrokkenen worden gecreëerd.
Nu lijkt het voor de hand te liggen dat community-based toerisme de enige optie is voor de lange termijn. Maar hoewel lokale overheden community-based toerisme als een strategie tegen armoede ondersteunen, is massatoerisme nog steeds in ontwikkeling vanwege de grote winstmarges.
"Community-based toerisme is afhankelijk van het imago van het land, de toeristische vraag en het aanbod van andere, vaak grotere touroperators "
De afhankelijkheidsparadox
Community-based toerisme richt zich op het maximaliseren van voordelen van de lokale bevolking, maar daarbij zijn ze nog steeds afhankelijk van de bestaande toerismemarkt. Grotere ondernemingen zijn nodig om ontwikkelingslanden te promoten via commercials en gevestigde reisbureaus, zodat de kleinere gemeenschappen toeristen kunnen aantrekken. Community-based toerisme is daarom afhankelijk van het imago van het land, de vraag van toeristen en het aanbod van andere, vaak grotere touroperators.
Dit creëert een afhankelijkheidsparadox waarin community-based toerisme eigenlijk bedoeld is om het massatoerisme te vervangen, maar het ook nodig heeft om te bestaan. Een tweede probleem ligt in het onderwijs. Het doel van community-based toerisme om de voordelen voor de lokale bevolking te maximaliseren, is onder meer om lokale mensen op te leiden en banen aan te bieden. Zo creëren ze kansen om hun eigen geld te verdienen.
Helaas ontbreekt het bij de meesten nog aan vaardigheden of kennis, en dit gebrek aan deskundigheid resulteert vaak in werkloosheid onder de lokale gemeenschappen. Dientengevolge worden bekwame en getrainde mensen, vaak uit het buitenland, aangetrokken om de klus te klaren. Dit maakt de lokale bevolking nog afhankelijker van westerse kennis, of in elk geval zo lang de lokale bevolking niet is getraind of opgeleid.
Toekomstperspectief
Zoals geldt voor elke sector en nichemarkt is kapitaal een belangrijke factor in de ontwikkeling van community-based toerisme. Het is niet verassend dat deze niche extreem afhankelijk is van kapitaal afkomstig uit de westerse wereld. Elke donatie, financiering of investering door de westerse wereld creëert meer afhankelijkheid en wanneer deze geldstroom stopt, zal het voor initiatieven moeilijk zijn om te blijven bestaan.
Dus hoewel community-based toerisme voorkomt dat geld uit ontwikkelingslanden naar de westerse wereld ‘lekt’, is deze nichemarkt nog steeds erg afhankelijk van de westerse markt, de expertise en het kapitaal. Gelukkig verandert de vraag langzaam, wat betekent dat community-based toerisme groene en bewuste reizigers trekt die de lokale ontwikkeling en instandhouding willen ondersteunen.
Op het moment is community-based toerisme al minder afhankelijk van massatoerisme, maar er is nog veel ruimte voor verbetering. Om succes op lange termijn te bereiken, geloof ik dat het belangrijk is dat deze vorm van toerisme voor 100% zelfvoorzienend wordt.
Wat kun je doen als reiziger?
Reizigers hebben een belangrijke rol bij de ondersteuning van de ontwikkeling van community-based toerisme. Deze niche is sterk afhankelijk van de vraagmarkt, wat betekent dat reizigers degenen zijn die ‘moeten’ veranderen. Belangrijk hierin is boeken bij een lokale (en duurzame) touroperator, deelnemen aan lokale dorpsactiviteiten, lokale souvenirs kopen, bij een lokale familie verblijven en eten in lokale restaurants.
Deze aanpassingen zullen niet alleen de ontwikkeling van community-based toerisme ondersteunen, maar zullen ook je reis verrijken door het land met zijn authentieke bevolking, lokale tradities en lokale keuken, goed te leren kennen.
Wat zijn jouw ervaringen met community-based toerisme? Laat het me weten in de comments.
